Pruszcz Gdański – badania archeologiczne

Kolejne skarby w Pruszczu Gdańskim teraz na terenie Cukrowni

Prowadzone od 2022 roku badania miały wyjątkową skalę. Archeolodzy z Muzeum Archeologicznego w Gdańsku przebadali obszar ponad 6 tysięcy metrów kwadratowych, dokumentując ponad 200 obiektów archeologicznych. Odkrycia potwierdziły, że już ponad 2 tysiące lat temu, w czasach funkcjonowania szlaku bursztynowego, teren dzisiejszego Pruszcza Gdańskiego był ważnym ośrodkiem wymiany handlowej i kulturowej. Badaniami kierowała Ewa Adamska-Grzymała.

Wśród setek wydobytych przedmiotów znalazły się artefakty świadczące o rozwiniętej kulturze, handlu i życiu codziennym dawnych mieszkańców. Do najważniejszych należą:

• Naczynia. Luksusowa ceramika importowana, terra sigillata, jak i lokalne popielnice, misy i pucharki. Ziemia oddała również fragmenty naczyń szklanych oraz wykonanych ze stopów miedzi, w tym kociołki i czerpaki.
• Militaria. Liczne elementy uzbrojenia, takie jak miecze, groty włóczni oraz części tarcz.
• Stroje i ozdoby. Biżuteria ze szkła i bursztynu, w tym kolie z paciorków, a także żelazne i miedziane zapinki do ubrań, klamry do pasów, bransolety i pierścienie.
• Przedmioty codziennego użytku. Narzędzia takie jak igły i szpile, a także grzebienie i przęśliki.

 – Skala i wartość naukowa odkrytych zabytków są niezwykłe. Dokumentujemy bardzo liczne ślady życia codziennego, wierzeń i kontaktów handlowych dawnych mieszkańców Pomorza. Każdy wydobyty grot włóczni, zapinka do stroju czy paciorek z naszyjnika opowiada historię. Zabezpieczyliśmy też próbki biologiczne oraz materiały do dalszych badań antropologicznych i specjalistycznych (DNA i izotopy). – mówi dyrektor Ewa Trawicka z Muzeum Archeologicznego w Gdańsku.

Tożsamość regionu

Odkrycia są częścią większego projektu rewitalizacji terenu Cukrowni, realizowanego przez NDI Development.

– Jako odpowiedzialna firma i czujemy się strażnikami historii miejsc, w których realizujemy nasze projekty. Chcemy, aby przeszłość tego terenu stała się fundamentem dla jego przyszłości i nowej, wielofunkcyjnej dzielnicy – mówi Jarosław Bator, Prezes NDI Development.

 – Wiedząc o tym, że cukrownia w Pruszczu Gdańskim już w XIX wieku wzbudzała zainteresowanie naukowców, od lat liczyliśmy na to, że uda się ten teren przebadać archeologicznie, stąd też ogromnie się cieszę, że NDI Dewelopment podjęło współpracę z Muzeum Archeologicznym, które bada stanowiska w Pruszczu Gdańskim od kilkudziesięciu lat – mówi Burmistrz Pruszcza Gdańskiego, Janusz Wróbel. –  To bardzo istotne, że dzięki współpracy biznesu z nauką możemy dziś lepiej poznać nasze korzenie.

– Pierwsze wzmianki o odkryciach archeologicznych pochodzą już z lat 80. XIX wieku. Na kolejne natrafiono w  1910 roku. Duże wykopaliska prowadzono  w latach 1925 i 1935. Jednak, tak jak się spodziewaliśmy, obecne badania są bezprecedensowe pod względem skali i znaczenia naukowego –  uściśla Bartosz Gondek, kierownik Domu Wiedemanna w Pruszczu Gdańskim.

Znaleziska pochodzą z okresu od I wieku p.n.e. do III wieku n.e. i są związane z kulturami oksywską oraz wielbarską. Przedmioty są obecnie zabezpieczane i przygotowywane do konserwacji. Niektóre z nich, ze względu na delikatną strukturę, zostały wydobyte w całych bryłach ziemi. Na ich szczegółowe opracowanie naukowe i publiczną ekspozycję trzeba będzie jeszcze poczekać. Po zakończeniu badań archeologicznych planowane jest stworzenie ekspozycji, która przybliży mieszkańcom i turystom historię tego wyjątkowego miejsca.

Europejskie Dni Dziedzictwa

Ogłoszenie wyników badań odbyło się w przeddzień Europejskich Dni Dziedzictwa, podczas których mieszkańcy będą mogli uczestniczyć w licznych wydarzeniach promujących dziedzictwo kulturowe regionu.